Według analityków EastFruit, sezon na kaki w Europie dopiero się zaczyna, ale już teraz można śmiało powiedzieć, że ich ceny  będą stosunkowo wysokie. Czy kraje wschodniego regionu, czyli Uzbekistan, Tadżykistan i Gruzja, mogą z tego skorzystać?

Tak więc dziś wiadomo, że Hiszpania, która jest liderem światowego rynku kaki, zbierze o około 20- 25% owoców mniej. Co więcej, tym razem powodem nie są wcale mrozy, ale szybkie rozprzestrzenianie się szkodnika Planococcus (wełnowca), który dotknął większość plantacji  w Hiszpanii. Doprowadziło to do zwiększenia liczby zabiegów, a co za tym idzie do wzrostu kosztów, a także do utraty części zbiorów i pogorszenia jakości owoców.

Hiszpania eksportuje rocznie około 210 tysięcy ton kaki, co stanowi około jednej trzeciej światowego handlu tego typu owocami. W sezonie 2021/22 eksport kaki  z Hiszpanii może spaść do 160-170 tys. ton, co oznacza, że ​​będzie najniższy w ostatniej dekadzie.

Co ciekawe, hiszpańskie kaki i kaki z krajów Azji Środkowej i krajów Kaukazu praktycznie nie pokrywają się na rynku światowym. W zasadzie można powiedzieć, że są to dwa zupełnie różne produkty. Wcześniej te produkty „zderzyły się” na rynku rosyjskim, ale Hiszpania nie może dostarczać kaki do Federacji Rosyjskiej, a reeksport przez takie kraje jak Białoruś stał się ostatnio bardziej skomplikowany. Dlatego najczęściej te dwa produkty można zobaczyć w sąsiedztwie na rynku ukraińskim. Z kolei Azja Centralna i Kaukaz eksportują prawie wszystkie kaki do Rosji i krajów WNP.

Ponieważ jednak Hiszpania eksportuje swoje kaki do innych krajów UE, a także na Ukrainę i Bliski Wschód, pojawia się logiczne pytanie, czy oznacza to, że kaki z Uzbekistanu, Tadżykistanu, Gruzji, Azerbejdżanu i innych krajów regionu mogą po części zastąpić hiszpańskie kaki na tych rynkach?

Przede wszystkim należy powiedzieć, że produkcja kaki aktywnie rośnie w Gruzji i jest dość stabilna w krajach Azji Środkowej. Gruzja co roku zwiększa produkcję i eksport, a w 2020 roku po raz pierwszy stała się jednym z 6 krajów na świecie eksportujących ponad 10 tysięcy ton kaki własnej produkcji. Prawdą jest, że ​​Gruzji nadal daleko do Azerbejdżanu i Uzbekistanu pod względem wielkości eksportu. Z Azerbejdżanu (głównie do Federacji Rosyjskiej) eksportuje się rocznie ponad 200 tys. ton kaki, a w 2020 r. prawie 100 tys. ton z Uzbekistanu. Bardzo szybko rośnie również eksport uzbeckich kaki. Podobnie jak Azerbejdżan, Uzbekistan dostarcza prawie wszystkie swoje kaki do Rosji i krajów byłego ZSRR. Cóż, należy zauważyć, że być może większość kaki z Azerbejdżanu to reeksport, głównie produktów irańskich.

W 2021 roku zbiory kaki na Kaukazie i w Azji Środkowej są opóźnione, ale zbiory zapowiadają się całkiem nieźle. Jednocześnie głównym problemem, który może wpłynąć na możliwości dywersyfikacji eksportu, jest różnica w wyglądzie i smaku owoców.

Hiszpańskie kaki są bez pestek i często nazywane są „Sharon”. W rzeczywistości nie jest to całkowicie poprawne, ponieważ Sharon jest znakiem towarowym izraelskiej odmiany Persimmon Triumph. W tym przypadku mówimy nie tylko o odmianie, ale także o sposobie doprowadzenia jej do wymaganego stanu, który przez długi czas był utrzymywany w tajemnicy.

Jednak teraz ta metoda jest również stosowana w przypadku innych bezpestkowych odmian kaki uprawianych w różnych krajach. Aby ten owoc nabrał pożądanych właściwości, zbiera się je niedojrzałe i poddaje przyspieszonemu dojrzewaniu w szczelnych komorach o wysokiej zawartości dwutlenku węgla. Usuwa to „lepkość”, czyli zmniejsza zawartość w nich garbników. Wcześniej używano do tego etylenu, jak podczas dojrzewania bananów, ale ta metoda prowadzi do tego, że owoce stają się miękkie, co utrudnia ich transport, a zawartość garbników nie zmniejsza się tak znacząco.

Pojawienie się tej metody przetwarzania kaki za pomocą dwutlenku węgla umożliwiło znaczne zwiększenie wielkości światowego handlu tymi owocami, ponieważ owoc ten nie wszędzie rośnie. Po przetworzeniu  dwutlenkiem węgla uzyskuje się duży, piękny i czysty owoc bez pestek, o przyjemnym słodkim smaku. Ponieważ owoce te maja dużo suchej masy i są bardzo jędrne, są przechowywane przez długi czas bez utraty parametrów jakościowych.

W Azji Środkowej i na Kaukazie podejście do uprawy i przetwarzania kaki nie jest jeszcze tak doskonałe, jak w krajach UE.  Niektóre z uprawianych odmian mają duże pestki, choć zdarzają się też odmiany bezpestkowe. Również niektóre odmiany mają wysoką zawartość garbników. Trzeba zaznaczyć, że prawie nigdy nie stosuje się tutaj nowoczesnych metod dojrzewania. W związku z tym transport i przechowywanie tych owoców jest znacznie trudniejsze. A supermarkety są mniej skłonne do sprzedaży takich produktów, ponieważ straty przy ich sprzedaży są większe.

Biorąc pod uwagę różnicę w wyglądzie i parametrach smakowych, a także większe ryzyko handlu kaki z Azji Środkowej i Kaukazu oczywiste jest, że spadek zbiorów kaki w Hiszpanii nie będzie miał znaczącego wpływu na cenę i eksport tych owoców z Uzbekistanu, Azerbejdżanu, Gruzji, Tadżykistanu i innych krajów regionu. Przecież eksport będzie kierowany, jak dotychczas, przede wszystkim na rynek rosyjski, który jest największym importerem kaki na świecie.

Ponadto najprawdopodobniej konsumenci hiszpańskich kaki w krajach takich jak Ukraina i Białoruś nie kupią kaki z innych krajów, ponieważ jest to tak naprawdę zupełnie inny produkt. Kolejnym negatywnym czynnikiem dla kaki jest nadmiar niedrogich jabłek na rynku rosyjskim.

Spadek zbiorów kaki w Hiszpanii na pewno będzie sprzyjał plantatorom z Izraela i Włoch. Będą oni mogli podnieść ceny na swoje produkty w sezonie 2021/22.

Źródło: https://east-fruit.com